این مطلب توسط پروازیاران سیرنگ منتشر شده است
خرما گیاهی تک‌لپه‌ای و دو پایه است؛ از نظر ساختمانی، درختی است با یک ساقه‌ی عمودی راست، استوانه‌ای شکل و بدون انشعاب می‌باشد که در تمام طول ساقه قطری تقریباً یکسان دارد، دلیل این امر نبود لایه‌ی زاینده برای ایجاد رشد جانبی است به طوری که تنه در تمام دوره‌ی رشد خیلی قطور نمی‌شود و فقط ارتفاع آن زیاد می‌گردد؛ ارتفاع درخت در بعضی ارقام پا بلند و سریع‌الرشد، در بعضی دیگر پا کوتاه است.
الف) سیستم ریشه
ریشه خرما به صورت افشان بوده و ریشه‌ای اصلی در آن وجود ندارد. ریشه‌ها به صورت افشان و در شعاع حدود یک متری ساقه به شکل چتر مانند و انبوه بوده و در خاک نفوذ می‌کنند. قطر تمامی ریشه‌های اصلی صرف نظر از سن‌شان از قطر نسبتا یکسان و تا حدود ۱/۵ سانتی‌متر برخوردار هستند.
تنها راه تمایز ریشه‌های جوان از پیر، رنگ آنهاست. نخل‌ها دارای ریشه‌های هوایی نیز هستند؛ زیر دمیرگ‌های پایین و تا حدود ۲۰_۵۰ سانتی متر که در نخل‌های پیرتر تا یک متری سطح خاک قرار می‌گیرند (با چیدن دمیرگ‌ها در زیر آنها نمایان می‌شوند).
ب) وضعیت برگ‌ها
نخل دارای برگ‌هایی زیبا است. برگ‌های نخل پر مانند و مثل چتری در قسمت انتهایی تنه قرار گرفته است. جوانه مولد برگ، غالباً ۳_۴ سال قبل از اینکه برگ نمایان شود، فعالیت خود را آغاز می‌کند؛ زیرا رشد جوانه در روز بسیار کم بوده و در شب بیشتر رشد می‌کند.
هر برگ کامل نخل متشکل از چند قسمت است:
دمبرگ: سبب اتصال برگه به تنه
محور اصلی: قرارگیری برگچه‌ها در اطراف آن غالباً در سه سطح و در بعضی ارقام در دو سطح
خارها: محل قرارگیری آن بعد از دمبرگ و بر روی محور برگ
برگچه‌ها: قرارگیری با فاصله‌ای نامنظم ولی با نظمی خاص بر روی محور برگ بعد از خارها
پ) اندام‌های زایشی در خرما
خرما، گیاهی دو پایه است و غالباً گل‌های ماده و نر روی پایه‌هایی مجزا قرار دارند. گل‌های هر دو جنس در غلافی که اسپات (گریبانه) نام دارد، قرار دارند. ظهور اسپات‌ها بر روی یک درخت به صورت تدریجی است. بسته به شرایط آب و هوایی معمولاً اسپات‌های نر از بهمن تا اسفند ظاهر می‌شوند و می‌تواند تا فروردین ادامه یابد. اما معمولاً کمی دیرتر از اسپات‌های نر، اسپات‌های ماده شروع به در آمدن می‌نمایند.
تاریخ ظهور اسپات‌ها در درختان نر و درختان ماده وابسته به چند عامل است که عبارتند از: آب و هوا، خصوصیات ژنتیکی، رقم، شادابی و سلامتی
گل نر
معطر و دارای ۳ کاسبرگ است که به شکل یک فنجان سه شاخه مشاهده می‌شوند. همچنین دارای ۶ پرچم با میله‌ای کوتاه، نوک‌تیز و ایستاده و ۳ گلبرگ تخم مرغی روپوش‌دار و ناقص است.
گل ماده
دارای ۳ کاسبرگ و به شکل کاسه‌ای کروی و کوچکی است. گل‌های ماده دارای ۶ پرچم ناقص، ۳ برچه آزاد و ۳ گلبرگ مدور فلسی شکل با تخمک‌های مستقیم و بی پایه کلاله خمیده هستند، که در گل‌های لقاح یافته ۲ برچه نارس می‌ریزند و فقط یکی از انها تبدیل به میوه می‌شود.
نسیم نصیری، تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۸
